Dulmarka waraabka Soomaaliya.


Horumarinada waraabka beeraha ee Somalia waxa uu bilawday 1920-kii isaga oo la kowsaday hirgelintii mashruucii sokorta ee jowhar.
1920-kii iyadoo weli lagu jiro gacantii gumaystihii talyaaniga ee koonfurta Soomaaliya, dhowr meelood ayaa waxaa laga sameeyey waraabka xakamaha ah oo la maamulo iyo mid aad u baaxad weyn oo loogu talagalay inuu waraabiyo dalagyadii ganacsiga oo ay beeran jireen ganacsatadii talyaaniga ahayd ee dhulka haysatay.
_______________________________________________
Dalagyadii ugu badnaa ee xiligaa waraabka loo isticmaali jirayna waxa kamid ahaa suufka iyo mooska(muuska).
Intii u dhaxaysay sanadihii 1950 ilaa iyo 1960 daraasado hor leh oo ku saabsan waraabka ayaa la samaynaayey kuwaas oo loogu talagalay mashruucyo bilaw ahaa oo lagu ogaanayey carada iyo qaabka samaysanka dhulka soomaaliya. Waxaana la fuliyey dhowr mashruuc oo waraab ahaa kuwaas oo ay fuliyeen hay’adaha ((UNDP/FAO) sanadkii 1969.
______________________________________________
1962-dii daraasad ay samaysay Shirkada Hunting Surveys Corporation Ltd ayey ku talo bixisay in la aas-aaso Hay’ada Horumarinta Beeraha ee dalka (Agricultural Development Agency-ADC ), kadibna 1965-tii ayaa la aas-aasay Hay’adan si ay mas’uul uga noqoto balaarinta horumarinta waraabka qaybaha koonfureed ee dalka mustaqbalka dhaw.
_____________________________________________
1967-dii, Hay’ada UNDP ayaa waxay ka samaysay webiga Shabeelle daraasad ay wax kaga ogaanayso sida hanaan waraab looga hirgelin karo iyo qaabka loo xakameeyo fatahaada (daadadka).
Daraasadu waxay xooga saaraysay qaabka beerasha, naqshadaha waraabka, maaraynta biyaha, iyo gorfaynta dhaqaalaha si go’aan looga gaaro suurtogalnimada hirgelinta hanaan waraabeed ku haboon wabiga shabeelle.
1976-dii, qaabka xakamaynta waraabka ayaa laga sameeyey magaalada jowhar ee gobolka shabeelada dhexe si uu u waraabiyo beerihii waxsoo-sarka sokorta loogu talagalay iyo mid kale oo isna laga sameeyey degmada Janaale ee gobolka shabeelada Hoose si uu isna u waraabiyo beerihii muuska.
_______________________________________________
Sidoo kale habab badan oo waraabka motoorka ah ayaa laga sameeyey degmooyin badan oo ay maraan wabiyada Jubba iyo Shabeele kuwaas ujeedkoodu ahaa inay waraabiyaan dhir beereedkii aagaas ka baxayey sida Khudaarta, galayda, suufka, mooska(muuska), sisinta, looska iyo dalagyo aad u badan.
Xadiga mashaariicda waraabka way soo kordhayeen ila laga soo gaaray 1980kii taas oo 60’000 hectare oo dhul horumarin waraab ah laga hirgeliyey degmooyinka Balcad iyo Jowhar ee gobolka shabeelahah dhexe.
_____________________________________________
Intii u dhaxaysay sanadihii 1980 iyo 1990 meelihii laga sameeyey mashaariicdii waraabka waxay dhaxleen shabakad si fiican u shaqaynaysa oo waraab ah kaas oo ka kooban kanaalo iyo biyo-shuuro ama meelo ay biyaha ka baxaan.
Waxayna keentay in waraabku noqdo mid biyo joogta ah siiya beeraha kuwaas oo sugi jiray roobka iyo inay biyo ku daraan biyahii dhulka hoose.
Shaxda soo socota waa maagacyada mashaariicdii waraabka iyo badka dhulkii ay waraabin jireen.
SN PROJECT NAME ðŸ”µIRRIGATED AREA( HA)
1 Military Farm/ Beletweyn ðŸ”µ1,435 Ha
2 Barroweyne Jowhar ðŸ”µ180 Ha
3 Jowhar Sugar Estate ðŸ”µ10,579 Ha
4 Balcad Flood Irrigation Project ðŸ”µ10,000 Ha
5 Afgoi-Mordile Project ðŸ”µ1,560 Ha
6 Agricultural Research Centre ðŸ”µ1,560 Ha
7 Asayle Project ðŸ”µ4,563 Ha
8 Genale Development Zone ðŸ”µ9,221 Ha
9 Degwariiri Zone ðŸ”µ6,748 ha
10 Bandar Development Zone ðŸ”µ2,929 Ha
11 Banana Drainage Project ðŸ”µ3,884 Ha
12 Der Flood Project ðŸ”µ862Ha
13 Grapefruit Production Scheme ðŸ”µ2,065 Ha
14 Farahane Project ðŸ”µ4,883 Ha
15 Golweyn Project ðŸ”µ3,313 Ha
16 Harduma Development Project ðŸ”µ1,960 Ha
17 Jeerow Development Zone ðŸ”µ 2,325 Ha
18 Majebto Development Zone ðŸ”µ1,628 Ha
19 Mukoy Dumis Project ðŸ”µ 9,132 Ha
20 Primo Secondario Banana Zone ðŸ”µ3,956 Ha
21 Qoryooley Project ðŸ”µ6,379 Ha
22 Shalambood Project ðŸ”µ6,993 Ha
23 Tahliil Development Zone ðŸ”µ2,903 Ha
24 Waagade Development Zone ðŸ”µ3,461 Ha
25 Refugee Farm ðŸ”µ 5,487 Ha
26 Kurtunwarey Irrigation Scheme ðŸ”µ4,900 Ha
27 Farjano Project ðŸ”µ16,000 Ha
28 HawayProject ðŸ”µ 395 Ha
29 Fanoole Rice Irrigation ðŸ”µ1,800 Ha
30 Homboy Settlement Project ðŸ”µ14,318 Ha
31 Juba (Mareerey) Sugar Project ðŸ”µ7,000 Ha
32 Mogambo Irrigation Project ðŸ”µ2,364 Ha
33 Banana Plantations Irrigation ðŸ”µ3,400 Ha
Dhulka mashaaricda Guud Ee waraabka waa ðŸ”µ158003 Ha
Hadaad macluumaadkan muhiim u aragtay fadlan sii faafi.
mahadsanid.

Author:
Mohamedshokry

Comments

Popular posts from this blog

Maanso: Goblan Talo Aduunyooy.

Maanso: Qumantii Badweynta

Xog ku Saabsan Biyo-Xireenkii Baardheere.